Preferencyjne kredyty dla sektorów kultury i kreatywnych
27 września 2018 r. w Warszawie miało miejsce podpisanie nowej polskiej umowy dotyczącej instrumentów finansowych programów UE. Bank Gospodarstwa Krajowego oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny zawarły porozumienie ws. wdrożenia w Polsce gwarancji programu Kreatywna Europa, przeznaczonej dla przedsiębiorców z sektorów kultury i kreatywnych (SKK).
Program Kreatywna Europa ma za zadanie wspierać europejską kulturę, w tym kino, telewizję, muzykę, literaturę, sztuki performatywne, dziedzictwo kultury oraz dziedziny pokrewne. Uwzględniony w programie instrument finansowy – gwarancja dla sektorów kultury i kreatywnych – ma na celu poprawę dostępu do finansowania zwrotnego (np. w formie kredytów) dla przedsiębiorców z tych sektorów. Przedsiębiorcy ci mają szczególne potrzeby dotyczące finansowania zwrotnego, które nie zawsze są w stanie spełnić instytucje działające na zasadach czysto rynkowych. Brak zabezpieczeń, wkładu własnego, nieregularność przychodów bądź nietypowy charakter realizowanych projektów niejednokrotnie wykluczają przedsiębiorców z sektorów kreatywnych z dostępu do finansowania. Rozwiązaniem jest unijna gwarancja, w ramach której Europejski Fundusz Inwestycyjny przejmuje część (do 70%) ryzyka z tytułu finansowania udzielonego MŚP.
Aktualna umowa dotyczy regwarancji udzielonej Bankowi Gospodarstwa Krajowego przez Europejski Fundusz Inwestycyjny. BGK zabezpieczy w ten sposób 70% ryzyka z tytułu własnych gwarancji, udzielanych bankom finansującym przedsiębiorców z sektorów kultury i kreatywnych. Banki te będą udzielać kredytów inwestycyjnych i obrotowych do wysokości 8 mln zł. Kredyty będą zabezpieczone gwarancją BGK obejmującą 80% ryzyka, obciążoną bardzo niską prowizję. Finansowanie będzie wiązało się z pomocą publiczną w formule de minimis. Efektem przejęcia części ryzyka przez EFI i BGK będzie większa dostępność kredytów, niż miałoby to miejsce bez unijnego wsparcia.
Z finansowania objętego nową gwarancją będą mogły skorzystać przedsiębiorstwa z sektora MŚP, które prowadzą działalność w sektorach kultury lub kreatywnych, planują taką działalność bądź też w ciągu ostatnich dwóch lat przed złożeniem wniosku o finansowanie realizowały projekty z zakresu SKK. Klasyfikacja działalności do sektorów kultury i kreatywnych nastąpi wg czterocyfrowych kodów PKD.
Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes Zarządu BGK, powiedziała: Misją BGK jest wspieranie rozwoju polskich firm. Nowy instrument gwarancyjny wpisuje się w realizację Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Ułatwimy małym i średnim firmom z sektorów kultury i kreatywnego dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania. Szacujemy, że w pierwszych trzech latach z gwarancji skorzysta około 3 tys. polskich firm. Program Kreatywna Europa daje realną szansę na rozwój branż, w których w Polsce pracuje 300 tys. osób. Podpisana dziś umowa jest kolejnym przykładem udanej współpracy BGK, EFI i sektora bankowego w Polsce. Razem z bankami kredytującymi tworzymy skuteczny system wsparcia przedsiębiorczości z wykorzystaniem unijnych instrumentów finansowych.
Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego powiedział: Kultura to bardzo ważna część gospodarki i – jak pokazują badania – dynamicznie rozwijająca się gałąź przemysłu, tworząca nowe miejsca pracy i nowe źródła dochodu. Sektor kreatywny to jeden z tych sektorów, który będzie istotnym elementem nowoczesnej gospodarki, dlatego jego rozwój jest dla Polski i polskiego rządu bardzo istotny. Tworzony dzisiaj Instrument Gwarancyjny Programu Kreatywna Europa to bezprecedensowy mechanizm wsparcia branż kreatywnych. Pozwoli to wykorzystać zasoby prężnie rozwijających się sektorów kultury, takich jak przemysł audiowizualny czy gry komputerowe i wideo.
Roger Havenith, wiceprezes EFI, powiedział: Nowy pilotażowy program wspierany przez unijne regwarancje ma na celu zachęcenie polskich banków kredytujących do znacznego zwiększenia akcji kredytowej dla MŚP działających w sektorach kultury i kreatywnym. Firmy z tych sektorów często mają ograniczony dostęp do finansowania, co zmieni się dzięki umowie z BGK. Z unijnego wsparcia korzysta sektor kultury i kreatywny nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie.
Andrus Ansip, Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, komisarz ds. jednolitego rynku cyfrowego, Tibor Navracsics, komisarz ds. edukacji, kultury, młodzieży i sportu oraz Mariya Gabriel, komisarz ds. gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego powiedzieli: Zwiększenie dostępu MŚP do rozwiązań finansowych pobudzi ich kreatywność, innowacyjność i ułatwi podejmowanie ryzyka. Dzięki umowie umożliwiamy małym i średnim przedsiębiorstwom w sektorach takich jak sztuki wizualne lub design uzyskanie kredytów bankowych, a to przełoży się na innowacyjność i tworzenie miejsc pracy na poziomie lokalnym i regionalnym.
Rynek kreatywny i kultury w Polsce rozwija się bardzo obiecująco i powinien stać się obiektem biznesowego zainteresowania sektora finansowego. Wierzę, że dzięki współpracy z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi, Bank Gospodarstwa Krajowego raz kolejny przyczyni się nie tylko do rozwoju polskich przedsiębiorców, ale i do wzrostu międzynarodowej konkurencyjności sektora kreatywnego – powiedział Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich.
Kolejnym krokiem w ramach wdrożenia instrumentu na polskim rynku będzie zawarcie przez BGK umów z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi, które zajmą się dystrybucją preferencyjnych kredytów. Wg aktualnych szacunków, oferta dla przedsiębiorców zostanie uruchomiona jeszcze w tym roku. Łączna wartość portfela preferencyjnego finansowania w ramach obecnej umowy BGK to 530 mln zł.
W procesie inicjacji wdrożenia w Polsce gwarancji programu Kreatywna Europa czynnie uczestniczył Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów UE. KPK promował aktywnie instrument od 2014 roku, a następnie wspierał BGK w przygotowaniu koncepcji wdrożenia, organizując m.in. szereg konsultacji ze środowiskami przedsiębiorców, instytucjami branżowymi oraz bankami – potencjalnymi partnerami w realizacji projektu. KPK będzie również wspomagał wdrożenie instrumentu na kolejnych etapach, między innymi w zakresie współpracy z bankami finansującymi, realizacji wsparcia technicznego oraz promocji oferty wśród instytucji i przedsiębiorstw rynków kultury i kreatywnych. Nowa umowa realnie otworzy przedsiębiorcom z sektorów kultury i kreatywnych drzwi do finansowania zewnętrznego w Polsce – powiedział Arkadiusz Lewicki, Dyrektor KPK ds. Instrumentów Finansowych Programów UE.