19 września 2024 r. w Warszawie odbyła się konferencja pt. „EU Sustainable Finance Days”. Wydarzenie to zostało zorganizowane dzięki zaangażowaniu Dyrekcji Generalnej ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP oraz Grupie Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Głównym wątkiem konferencji było zrównoważone finansowanie w Unii Europejskiej, które ma na celu wspierania wzrostu gospodarczego przy jednoczesnym zmniejszeniu presji na środowisko, co jest kluczowe dla osiągnięcia celów polityki UE w ramach Europejskiego Zielonego Ładu i unijnego prawa o klimacie, a także dla realizacji międzynarodowych zobowiązań UE w zakresie celów klimatycznych i środowiskowych.
Osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. będzie wymagać ogromnych nakładów inwestycyjnych, zarówno publicznych jak i prywatnych. Rozwiązania takie jak program inwestycyjny InvestEU, taksonomia zrównoważonego finansowania i platforma doradcza Green Gateway wspierające zielone inwestycje służą czterem głównym celom tj. przyciągnięciu prywatnego kapitału do zielonych inwestycji, zmniejszeniu ryzyka inwestycyjnego w nowe zielone technologie, ułatwieniu przedsiębiorcom wywiązywania się z obowiązków raportowych oraz wsparciu instytucji finansowych udzielających finansowania na zielone projekty. Należy zwrócić uwagę, że już obecnie Europejski Bank Inwestycyjny jako bank klimatyczny Unii Europejskiej finansuje tylko projekty, które są zgodne z celami i zasadami Porozumienia Paryskiego oraz planuje, aby przynajmniej 50% środków inwestowanych rocznie było przeznaczone na zielone inwestycje tj. przeciwdziałąjące zmianom klimatu i przyjazne dla środowiska. W Polsce w zeszłym roku ten cel został już osiągnięty, tj. 52% z 5,1 mld euro dostarczonego Polsce finansowania Grupy EBI zostało przeznaczone na zielone inwestycje.
Program InvestEU jest ważnym elementem planu odbudowy dla Europy, a Grupa EBI (Europejski Bank Inwestycyjny i Europejski Fundusz Inwestycyjny) jest głównym partnerem wykonawczym odpowiedzialnym za wdrożenie 75% tego programu, który stanowi dodatkowy bodziec dla zrównoważonych inwestycji, innowacji i tworzenia miejsc pracy w Europie. Oczekuje się, że w latach 2021–2027 w ramach programu InvestEU uruchomione zostaną inwestycje publiczne i prywatne o wartości ponad 372 mld EUR dzięki gwarancji budżetowej UE w wysokości 26,2 mld EUR. Najważniejszym elementem programu jest Fundusz InvestEU wspierający inwestycje prywatne i publiczne w czterech obszarach polityki: zrównoważona infrastruktura; badania naukowe, innowacje i cyfryzacja; małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP); oraz inwestycje społeczne i umiejętności. Gwarancja na rzecz zrównoważonego rozwoju wdrażana przez Europejski Fundusz Inwestycyjny opiera się na konkretnych kryteriach kwalifikowalności zgodnych z unijną taksonomią dotyczącą zrównoważonego finansowania, dostosowanych do docelowych beneficjentów i szczegółowo opracowanych w specjalnym dokumencie opisującym konkretne przypadki, dostępnym pod adresem: www.eif.org.
Centrum Doradztwa InvestEU to drugi istotny element programu, który łączy promotorów projektów i pośredników finansowych z partnerami doradczymi InvestEU w celu przygotowania projektu do etapu niezbędnego do udzielenia finansowania z InvestEU. Platforma doradcza Green Gateway, opracowana przy udziale Centrum Doradztwa InvestEU, ma na celu wspieranie instytucji finansowych w przechodzeniu na zrównoważone i ekologiczne finansowanie – Green Gateway – About (eib.org). Platforma Green Gateway obejmuje narzędzia internetowe, takie jak Green Checker oraz narzędzie gwarancji na rzecz zrównoważonego rozwoju, które umożliwia instytucjom finansowym i innym użytkownikom ocenę kwalifikowalności projektów w zakresie ochrony środowiska i ich wpływu na klimat, oferując podstawowe wytyczne i studia przypadków dotyczące kryteriów zielonych inwestycji. Celem platformy jest również poprawa zrozumienia unijnych ram sprawozdawczości i ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju, takich jak systematyka UE, a także pomoc we wzmocnieniu oferty produktów zielonego finansowania.
Podczas konferencji polskie instytucje finansowe podkreślały ważną rolę Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych Programów UE w ich wsparciu informacyjno-doradczym w procesie wnioskowania o gwarancję na rzecz zrównoważonego rozwoju w ramach programu InvestEU.
Kontakt
Więcej informacji na temat wsparcia unijnych programów finansowych oraz współpracy z Krajowym Punktem Kontaktowym ds. Instrumentów Finansowych Programów UE można uzyskać, kontaktując się pod adresem: programy@kpkUE.gov.pl